دریافت کد رهگیری اجاره نامه یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که هنگام تنظیم قرارداد اجاره باید انجام دهید؛ زیرا این کد به‌عنوان شناسه یکتا، اعتبار قانونی و امنیت معامله شما را تضمین می‌کند. در واقع با داشتن کد رهگیری، قرارداد شما در سامانه ثبت معاملات املاک کشور ثبت می‌شود و همین موضوع باعث می‌شود از بروز مشکلاتی مانند اجاره‌دادن یک ملک به چند نفر یا انکار تعهدات توسط موجر یا مستأجر جلوگیری شود.
تجربه بسیاری از وکلا و افرادی که درگیر پرونده‌های ملکی شده‌اند، نشان می‌دهد نداشتن کد رهگیری، زمینه‌ساز اختلافات و حتی پرونده‌های حقوقی سنگین بوده است. به‌همین‌دلیل توصیه می‌شود هنگام امضای اجاره‌نامه، دریافت این کد را جدی بگیرید. دریافت کد رهگیری با مراجعه به مشاور املاک معتبر و ثبت قرارداد در سامانه‌های رسمی امکان‌پذیر است. در این مقاله به این پرسش که چگونه کد رهگیری اجاره نامه را دریافت کنیم، به‌طور کامل پاسخ می‌دهیم و مدارک موردنیاز و روش استعلام آن را بررسی می‌کنیم؛ بنابراین اگر قصد دارید در معاملات ملکی با اطمینان بیشتری قدم بردارید تا انتها با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
آیا کد رهگیری برای اجاره نامه لازم است؟
براساس ماده ۱۸ قانون جهش تولید مسکن (مصوب ۱۴۰۰) و دستورالعملهای وزارت راه و شهرسازی، کد رهگیری برای اجاره نامه الزامی است و تمام قراردادهای اجاره باید در سامانه‌های رسمی ثبت شوند تا کد رهگیری دریافت کنند. این الزام برای نظارت بر بازار مسکن، جلوگیری از اجاره‌های غیررسمی و بهره‌مندی از تسهیلات دولتی (مانند وام ودیعه مسکن) ضروری است؛ برای مثال، بدون وجود چنین سیستمی، امکان دارد یک مالک، ملک خود را همزمان به چند مستأجر اجاره دهد و مشکلات زیادی ایجاد کند.
داشتن کد رهگیری باعث می‌شود اطلاعات ملک در سامانه رسمی ثبت و قابل‌استعلام باشد؛ بنابراین مستأجر می‌تواند با اطمینان بیشتری قرارداد اجاره را امضا کند. همچنین، بدون کد رهگیری، قرارداد در مراجع قانونی مانند شورای حل اختلاف یا دادگاه‌ها اعتبار کمتری دارد و ممکن است مشکلات حقوقی ایجاد کند.
اگر این پرسش برای شما مطرح است که کد رهگیری اجاره نامه چند سال اعتبار دارد، باید بگوییم که این کد در واقع به‌صورت دائمی به قرارداد مربوطه تعلق دارد و تا زمانی که قرارداد به‌صورت رسمی فسخ یا باطل نشود، معتبر باقی می‌ماند. در صورت فسخ قرارداد، کد رهگیری آن هم باطل می‌شود و دیگر قابل‌استعلام نیست. برای اطمینان از اعتبار قرارداد اجاره می‌توانید با استعلام کد رهگیری از سامانه‌های رسمی از وضعیت آن مطلع شوید.
برای دریافت کد رهگیری اجاره نامه چه باید کرد؟
یکی از سؤالات مهم کاربران این است که چگونه برای اجاره نامه کد رهگیری بگیریم؟ برای دریافت کد رهگیری اجاره نامه، قرارداد اجاره باید در یکی از سامانه‌های رسمی مانند خودنویس ثبت شود. فرایند کلی شامل تهیه مدارک، ثبت اطلاعات طرفین، ملک و شرایط قرارداد و تأیید نهایی است. این کار می‌تواند توسط خود طرفین (موجر یا مستأجر) یا مشاور املاک انجام شود. پس‌از ثبت، کد رهگیری به‌صورت خودکار صادر و پیامک می‌شود. در بخش‌های بعدی به‌تفصیل در این مورد صحبت خواهیم کرد.
املاین این امکان را به شما می‌دهد که بدون اتلاف وقت و رفت‌وآمد، قراردادهای ملکی خود را به‌سادگی، با اطمینان کامل و همراه با کد رهگیری تنظیم کنید. سامانه املاین با هدایت مرحله‌به‌مرحله و پرسش‌های هوشمند، قرارداد شما را دقیقاً مطابق با شرایط واقعی معامله تکمیل می‌کند و از هرگونه خطای انسانی یا استفاده از نمونه‌های عمومی جلوگیری می‌کند. به‌این‌ترتیب، شما می‌توانید با چند کلیک ساده سندی قانونی و معتبر داشته باشید. همین حالا قرارداد خود را در املاین تنظیم کنید و تجربه‌ای سریع و امن از معاملات ملکی را آغاز کنید.
نهادهای صادرکننده کد رهگیری
سؤال مهم دیگری که ممکن است برای شما مطرح شود، این است که کد رهگیری اجاره نامه را از کجا بگیریم. مشاورین املاک و سامانه خودنویس نهادهای صادرکننده کد رهگیری محسوب می‌شوند:
- مشاورین املاک: بنگاه‌های معاملات ملکی دارای مجوز از اتحادیه املاک، قرارداد را در سامانه کاتب (جایگزین سامانه قدیمی ایران املاک از سال ۱۴۰۳) ثبت می‌کنند و کد رهگیری صادر می‌شود. این روش سنتی است و شامل پرداخت کمیسیون می‌شود؛
- سامانه خودنویس (khodnevis.mrud.ir): خودنویس سامانه دولتی وزارت راه و شهرسازی است که از سال ۱۴۰۲ فعال شده و از ۱۴۰۳ برای تمام قراردادهای اجاره الزامی است. ثبت در این سامانه رایگان است و کد رهگیری به‌طور مستقیم صادر می‌شود. مشاوران املاک می‌توانند از پنل ویژه خود در این سامانه استفاده کنند؛ اما افراد عادی هم قادر به ثبت هستند.
مراحل دریافت کد رهگیری از سامانه خودنویس
مراحل گام‌به‌گام دریافت کد رهگیری از سامانه خودنویس به‌شرح زیر است:
- ورود به سامانه: آدرس khodnevis.mrud.ir را در مرورگر جست‌وجو و روی گزینه “ورود” کلیک کنید؛
- احراز هویت: شخصیت حقیقی یا حقوقی را بسته به ماهیت خود انتخاب کنید؛
- ورود به سامانه خدمات دولت من: شماره موبایل و کد ملی خود را در سامانه دولت من وارد و کد تأیید پیامک‌شده را وارد کنید. توجه داشته باشید که شماره موبایل باید به‌نام شما باشد؛
- ایجاد قرارداد جدید: روی «ایجاد قرارداد» (یا در صورت نیمه‌تمام‌بودن، «تکمیل قرارداد») کلیک کنید؛
- تعیین نوع معامله، نقش و کاربری: در صفحۀ بازشده، «اجاره» به‌عنوان نوع معامله (در برابر «فروش»)، نقش خود (موجر یا مستأجر) و نوع کاربری (مسکونی یا غیرمسکونی) را انتخاب کنید؛
- واردکردن اطلاعات طرفین: اطلاعات هویتی نمایش‌داده‌شده را کنترل و در صورت نقص، تکمیل کنید (برای شخص حقوقی، شناسه ملی و اطلاعات شرکت). لینک تأیید برای طرف مقابل ارسال می‌شود؛
- اطلاعات قراداد: اطلاعات قرارداد شامل مشخصات مورد معامله، تاریخ قرارداد، مبلغ رهن و مبلغ اجاره را وارد کنید؛
- شرایط قرارداد: شرایط قرارداد شامل مبلغ جریمه (در صورت تسلیم‌نکردن مورد اجاره)، تعهدات طرفین، تعهدات اختصاصی مستأجر و تعهدات اختصاصی موجر را مشخص کنید. با توجه به لازم‌الاجربودن عقد اجاره، اگر شروط خاصی برای فسخ توافق شده است، دقیقاً در کادر مربوطه بنویسید؛
- ثبت مشخصات ملک: آدرس، کدپستی و نشانی دقیق ملک را وارد کنید و در صورت نیاز، مشخصات تکمیلی ملک را بیفزایید؛
- بازبینی نهایی و ثبت: متن قرارداد را پیش‌نمایش بگیرید، سپس موجر، مستأجر (و در صورت پیش‌بینی سامانه، دو شاهد) آن را تأیید کنند؛
- دریافت شناسه/کد رهگیری: پس‌از تأیید نهایی، سامانه کد رهگیری اجاره‌نامه را صادر می‌کند. کد را ذخیره کنید و امکان استعلام کد رهگیری را برای صحت‌سنجی نگه دارید.
مراحل دریافت کد رهگیری از بنگاه معاملات ملکی
اگر ترجیح می‌دهید حضوری عمل کنید، می‌توانید به یک بنگاه دارای مجوز از اتحادیه املاک مراجعه کنید. آن‌ها مراحل ثبت قرارداد را در سامانه کاتب (یا خودنویس) انجام می‌دهند. مراحل گام‌به‌گام به‌شرح زیر است:
- مراجعه به بنگاه: مدارک را به مشاور تحویل و شرایط قرارداد را توضیح دهید؛
- تنظیم قرارداد: مشاور قرارداد را براساس توافق طرفین تنظیم می‌کند؛
- ثبت در سامانه: مشاور اطلاعات را در سامانه وارد و مدارک را بارگذاری می‌کند؛
- پرداخت هزینه: کمیسیون بنگاه (نیم درصد از مبلغ کل اجاره + مالیات بر ارزش افزوده) را پرداخت کنید؛ مثلاً برای اجاره ۱۰۰ میلیون تومانی، حدود ۵۰۰ هزار تومان برای هر طرف باید پرداخت شود؛
- تأیید و صدور: پس‌از بررسی سامانه، کد رهگیری صادر و قرارداد چاپ می‌شود.
برای کد رهگیری اجاره نامه چه مدارکی لازم است؟
مدارک لازم برای دریافت کد رهگیری شامل مدارکی هستند که برای اثبات هویت طرفین، مالکیت ملک و شرایط قرارداد لازم است. مدارک برای بنگاه باید اصل و کپی باشند و برای سامانه خودنویس به‌صورت اسکن‌شده بارگذاری می‌شوند.
لیست مدارک عبارت‌اند از:
- مدارک مالکیت: اصل و کپی سند مالکیت (مانند سند تک‌برگی، بنچاق، قولنامه، وکالت‌نامه در صورت وجود و گواهی انحصار وراثت در صورت فوت مالک)؛
- مدارک شناسایی: اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی طرفین معامله (مالک و مستأجر)؛
- کد پستی ملک: تأییدیه کد پستی ملک مورد اجاره؛
- وکالت‌نامه: در صورت وجود وکیل برای انجام معامله؛
- مدارک شاهد: شناسنامه و کارت ملی شاهدین برای هر طرف معامله.
کد رهگیری اجاره نامه چند رقمی است؟
این کد ۱۳ رقمی است و اگر می‌خواهید بدانید کد رهگیری اجاره نامه کجا نوشته شده، این کد در بالای قرارداد چاپ می‌شود. توجه داشته باشید که کد رهگیری اجاره نامه مانند اثر انگشت برای هر قرارداد منحصربه‌فرد است و برای استعلام توسط موجر، مستأجر و حتی مراجع قضایی استفاده می‌شود.
هزینه دریافت کد رهگیری چقدر است؟
بسیاری از افراد می‌خواهند بدانند کد رهگیری اجاره نامه چقدر است؟ دریافت کد رهگیری به‌خودی‌خود هیچ هزینه‌ای ندارد و اگر موجر یا مستأجر به‌شخصه از طریق سامانه رسمی خودنویس اقدام کند، این فرایند کاملاً رایگان تمام می‌شود.
اگر بخواهید از طریق مشاورین املاک اقدام به دریافت کد رهگیری اجاره‌نامه کنید، مشاور املاک بابت تنظیم قرارداد و دریافت کمیسیون قانونی، حق‌الزحمه خود را می‌گیرد و موظف است بدون دریافت وجه اضافه، ثبت قرارداد در سامانه و صدور کد رهگیری را تکمیل کند.
توجه داشته باشید که مطالبه مبلغ جداگانه برای صدور کد رهگیری از سوی بنگاه املاک، تخلف صنفی محسوب می‌شود و در چنین شرایطی، موجر یا مستأجر می‌توانند موضوع را به اتحادیه مشاوران املاک گزارش دهند و شکایت خود را ثبت کنند.
نحوه استعلام کد رهگیری اجاره‌نامه
استعلام کد رهگیری برای تأیید اصالت قرارداد ضروری است. مراحل در سامانه خودنویس به‌صورت زیر است:
- ورود به khodnevis.mrud.ir؛
- کلیک روی «استعلام کد رهگیری»؛
- واردکردن کد رهگیری ۱۳ رقمی و کد ملی یکی از طرفین؛
- واردکردن کد تأیید پیامک‌شده؛
- نمایش جزئیات قرارداد اگر معتبر باشد.
همچنین می‌توانید از سامانه پیامکی (ارسال کد ملی و کد رهگیری به ۱۱۰۲۰۳۰۰۱) یا اپ پیشخوان۲۴ استفاده کنید.
کد رهگیری در قراردادهای قولنامه‌ای (آیا قولنامه بنگاه بدون کد رهگیری معتبر است؟)
یکی از سؤالات مهمی که برای کاربران مطرح می‌شود، این است که آیا قولنامه بنگاه بدون کد رهگیری معتبر است؟ در پاسخ باید گفت که قولنامه‌ای که در بنگاه مشاور املاک تنظیم می‌شود، حتی اگر همراه با کد رهگیری باشد، همچنان در دسته اسناد عادی قرار می‌گیرد و به سند رسمی تبدیل نمی‌شود.
اعتبار قولنامه، چه به‌صورت دستی بین طرفین نوشته شده باشد و چه در بنگاه املاک ثبت شود، وابسته به این است که مطابق مقررات قانونی تنظیم شده و شرایط لازم در آن رعایت شده باشد؛ در این صورت می‌تواند ضمانت اجرا داشته باشد و در مراجع قضایی مورد استناد قرار بگیرد.
بااین‌حال، ثبت قولنامه در بنگاه یک مزیت مهم دارد. مشاور املاک که هنگام تنظیم قرارداد حضور داشته و از مفاد و تعهدات طرفین آگاه است، در صورت بروز اختلاف می‌تواند به‌عنوان شاهد معتبر در دادگاه حاضر شود. این موضوع باعث می‌شود قولنامه‌های بنگاهی در عمل نسبت به قولنامه‌های دستی، پشتوانه و اطمینان بیشتری برای طرفین معامله ایجاد کنند.
آیا امکان دریافت رایگان کد رهگیری وجود دارد؟
بله، دریافت کد رهگیری از طریق سامانه خودنویس کاملاً رایگان است. این سامانه از سال ۱۴۰۲ جایگزین روش‌های قدیمی شده است و هیچ هزینه‌ای ندارد.
مشکلات رایج هنگام دریافت یا استعلام کد رهگیری
در جدول زیر می‌توانید مشکلات رایج هنگام دریافت یا استعلام کد رهگیری را همراه با راهکارهای پیشنهادی برای حل آن‌ها مشاهده کنید:
| مشکل | توضیح | راه‌حل |
| اختلال فنی سامانه خودنویس | به‌دلیل ترافیک بالا، به‌روزرسانی یا مشکل سرور، سامانه کند یا به‌طور موقت قطع می‌شود و فرایند ثبت قرارداد به تعویق می‌افتد. | کمی صبر کنید تا اختلال برطرف شود (چند ساعت تا یک روز). در صورت نیاز با پشتیبانی (۰۲۱۴۸۳۴۸ یا ایمیل وزارت راه) تماس بگیرید. برای موارد فوری می‌توان از بنگاه معاملات ملکی (سامانه کاتب) استفاده کرد تا کد رهگیری صادر شود. |
| تأییدنشدن هویت یا مالکیت | سامانه نمی‌تواند اطلاعات موجر/مستأجر یا مالکیت ملک را تأیید کند؛ مثلاً به‌دلیل مغایرت کد ملی یا بدهی‌های معوقه (آب، برق، مالیات). | مدارک هویتی (کارت ملی، شناسنامه) و مالکیت (سند، قبوض پرداخت‌شده) را تکمیل کنید. بدهی‌ها را تسویه کنید و گواهی عدم بدهی بگیرید. در صورت ادامه مشکل با اداره ثبت یا پشتیبانی سامانه تماس بگیرید. |
| ورود اشتباه اطلاعات | ثبت نادرست داده‌ها (مثل کد ملی یا آدرس) باعث رد قرارداد یا صادرنشدن کد رهگیری می‌شود؛ چون سیستم آن‌ها را با پایگاه‌های دولتی تطبیق می‌دهد. | قبل‌از نهایی‌کردن قرارداد، اطلاعات را دوباره بررسی کنید. اگر اشتباهی رخ داد، از بخش ویرایش سامانه استفاده کنید یا با پشتیبانی (۹۰۹۹۰۷۲۹۵۸) تماس بگیرید. در صورت خطای جدی، قرارداد را لغو و دوباره ثبت کنید. |
| تأخیر در دریافت کد پیامکی (OTP) | پیامک تأیید هویت یا امضا به‌موقع ارسال نمی‌شود که می‌تواند به‌علت مشکلات اپراتور یا بار بالای سامانه باشد. | مطمئن شوید سیم‌کارت به‌نام شما و فعال است. چند دقیقه صبر کنید و مجدداً درخواست دهید. اگر مشکل ادامه داشت، از سیم‌کارت دیگر استفاده کنید یا با اپراتور تماس بگیرید. در نهایت، موضوع را به پشتیبانی گزارش کنید. |
| مشکلات در املاک چندمالکی یا تجاری | برای املاک با چند مالک، نیاز به تأیید همه مالکان است؛ در املاک تجاری، مدارک اضافه مثل پروانه کسب الزامی است. | تمام مالکان را در سامانه معرفی کنید و امضای الکترونیکی هرکدام را بگیرید. در صورت نداشتن امکان، وکالت‌نامه رسمی بگیرید. برای املاک تجاری، پروانه کسب و مجوز فعالیت را بارگذاری کنید. |
| بازگشت قرارداد به‌علت نقص مدارک | اگر مدارک ناقص باشد (مثل تطابق‌نداشتن سند با آدرس یا نبود شاهد)، سامانه قرارداد را بازمی‌گرداند و روند طولانی می‌شود. | ایرادات ذکرشده در پیام سامانه را رفع کنید (مثلاً بارگذاری اسکن سند یا مشخصات شاهد). سپس قرارداد را ویرایش و دوباره ارسال کنید. در صورت نیاز از راهنماهای سامانه یا پشتیبانی کمک بگیرید. |
آیا اجاره‌نامه بدون کد رهگیری اعتبار دارد؟
خیر، اجاره‌نامه بدون کد رهگیری اعتبار قانونی کامل ندارد؛ یعنی ممکن است در دادگاه‌ها پذیرفته نشود، از تسهیلات دولتی محروم شود و مشکلات مالیاتی ایجاد کند. ثبت رسمی اجاره نامه و دریافت کد رهگیری الزامی است تا قرارداد معتبر تلقی شود.
سخن پایانی
دریافت کد رهگیری اجاره نامه گامی ضروری برای افزایش امنیت و اعتبار قراردادهای اجاره است. با ثبت رسمی قرارداد در سامانه‌های معتبر از بروز مشکلات قانونی، اختلافات مالی و اجاره همزمان یک ملک به چند نفر جلوگیری می‌شود. مراحل ثبت کد رهگیری ساده و قابل‌انجام توسط خود طرفین یا مشاور املاک است و با رعایت نکات زیر می‌توانید بدون مشکل قرارداد خود را ثبت و کد رهگیری دریافت کنید:
- دریافت کد رهگیری اجاره نامه الزامی و قانونی است و بدون آن قرارداد اعتبار کامل ندارد؛
- کد رهگیری ۱۳ رقمی و یکتا است و امکان استعلام آنلاین آن وجود دارد؛
- ثبت قرارداد در سامانه خودنویس رایگان است و دریافت کد رهگیری هزینه اضافی ندارد؛
- مشاور املاک می‌تواند فرایند ثبت قرارداد را انجام دهد؛ اما دریافت هزینه جداگانه برای کد رهگیری تخلف محسوب می‌شود؛
- مدارک هویتی، مالکیت، کدپستی و مدارک شاهد برای ثبت قرارداد لازم هستند؛
- مشکلات رایج شامل اختلال سامانه، تأییدنشدن هویت، ورود اطلاعات اشتباه، تأخیر پیامک OTP و مسائل املاک چندمالکی یا تجاری است که با رعایت دستورالعمل‌ها قابل‌رفع هستند؛
- اجاره‌نامه بدون کد رهگیری از نظر قانونی اعتبار کامل ندارد و استفاده از تسهیلات دولتی برای آن محدود است.
این نکات به شما کمک می‌کند قرارداد اجاره‌ای امن، قانونی و بدون مشکل داشته باشید و در صورت نیاز به راحتی امکان استعلام و پیگیری قانونی آن فراهم شود.
ٰبا املاین، دیگر نیازی به جلسات حضوری طولانی یا مشاوره‌های وقت‌گیر نیست. هر قرارداد ملکی شامل قراردادهای اجاره در محیطی امن، رسمی و براساس اطلاعات اختصاصی شما به‌صورت آنلاین همراه با کد رهگیری ساخته می‌شود و امکان چاپ یا ذخیره دیجیتال آن هم فراهم است. املاین مسیر معاملات ملکی را ساده و شفاف می‌کند تا خیال شما از هر نظر آسوده باشد. به املاین بپیوندید و اولین قرارداد رسمی و آنلاین خود را همین امروز بسازید تا از یک تجربه مطمئن و بدون دغدغه لذت ببرید.
سوالات متدوال
آیا کد رهگیری برای اجاره نامه لازم است؟
بله. طبق قانون جهش تولید مسکن و دستورالعملهای وزارت راه و شهرسازی، دریافت کد رهگیری برای تمام قراردادهای اجاره الزامی است. بدون کد رهگیری، قرارداد از نظر قانونی اعتبار کامل ندارد و استفاده از تسهیلات دولتی (مثل وام ودیعه مسکن) هم ممکن نیست.
کد رهگیری باید از کجا بگیریم؟
دو مسیر اصلی برای دریافت کد رهگیری وجود دارد:
مشاورین املاک دارای مجوز که قرارداد را در سامانه کاتب یا خودنویس ثبت می‌کنند؛
سامانه خودنویس (khodnevis.mrud.ir) که ثبت قرارداد در آن رایگان است و هر یک از طرفین قرارداد خودشان می‌توانند این کار را انجام دهند.
چگونه برای اجاره نامه کد رهگیری بگیریم؟
برای دریافت کد رهگیری باید قرارداد اجاره در سامانه خودنویس یا توسط مشاور املاک ثبت شود. مراحل شامل ثبت مشخصات موجر و مستأجر، اطلاعات ملک و شرایط قرارداد، تأیید هویت طرفین، بارگذاری مدارک لازم (مانند سند مالکیت و کارت ملی)، ثبت نهایی و دریافت کد رهگیری ۱۳ رقمی است.
کد رهگیری اجاره نامه چند سال اعتبار دارد؟
کد رهگیری تا پایان اعتبار قرارداد اجاره معتبر است. در واقع این کد دائمی است و به همان قرارداد اختصاص دارد؛ اما با فسخ یا پایان قرارداد، اعتبار آن هم از بین می‌رود و دیگر قابل‌استعلام نیست.
دریافت کد رهگیری چقدر زمان می‌برد؟
اگر مدارک کامل باشد، دریافت کد رهگیری در سامانه خودنویس معمولاً در همان روز و حتی ظرف چند دقیقه انجام می‌شود. در مشاور املاک هم پس‌از ثبت قرارداد در سامانه، کد فوراً صادر می‌شود. تنها در صورت وجود نقص مدارک یا اختلال سامانه ممکن است زمان بیشتری طول بکشد.
