دسترسی به نمونه دادخواست مطالبه خسارت قراردادی برای افرادی که به‌دلیل نقض تعهدات یا اجرانشدن قرارداد دچار زیان شده‌اند، بسیار مهم است. برای اینکه بتوان خسارت ناشی از انجام‌نشدن تعهد را مطالبه کرد، چند شرط اساسی وجود دارد. نخست اینکه زمان مقرر برای اجرای تعهد سپری شده باشد. دوم، زیانی واقعی و قابل‌اثبات به طرف مقابل‌وارد شده باشد و سوم، فرد متعهد بدون دلیل موجه یا به‌صورت عمدی از انجام وظیفه خودداری کرده باشد. همچنین امکان مطالبه خسارت باید در متن قرارداد، عرف یا قوانین موجود پیش‌بینی شده باشد؛ اما اگر قصور ناشی از عواملی خارج از اراده متعهد باشد، او مسئولیتی برای جبران نخواهد داشت.
هنگامی که یکی از طرفین به تعهدات قراردادی خود پایبند نباشد، طرف مقابل‌می‌تواند با ارائه دادخواست، جبران خسارت‌های مالی یا معنوی را از دادگاه بخواهد؛ بنابراین، آشنایی با شرایط و ارکان مطالبه خسارت قراردادی می‌تواند نقش مهمی در احقاق حقوق طرف زیان‌دیده داشته باشد. تا انتها با ما همراه باشید تا همه اطلاعات لازم و نمونه‌های کاربردی را در اختیارتان قرار دهیم.
فهرست مطالب
دادخواست مطالبه خسارت قراردادی چیست؟
دادخواست مطالبه خسارات قراردادی، یک دعوی حقوقی است که در دادگاه‌های عمومی حقوقی مطرح می‌شود و هدف آن جبران زیان‌های ناشی از نقض تعهدات قراردادی است. در این دادخواست، خواهان (شخص زیان‌دیده) باید اثبات کند که قراردادی معتبر وجود داشته، خوانده (طرف متخلف) تعهد خود را نقض کرده و این نقض منجر به ورود خسارت شده است.
این دعوی براساس مواد قانونی مانند مواد ۲۲۱، ۲۲۶ و ۲۳۰ قانون مدنی پیگیری می‌شود و می‌تواند شامل خسارات تأخیر، انجام‌ندادن تعهد یا وجه التزام (جریمه قراردادی) باشد. توجه داشته باشید که این دادخواست معمولاً در دادگاهی طرح می‌شود که محل وقوع تخلف یا اقامت خوانده در آن حوزه باشد.
نمونه دادخواست مطالبه خسارت قراردادی
متن دادخواست مطالبه خسارت قراردادی معمولاً شامل بخش‌های زیر است:
- مشخصات خواهان و خوانده: نام، نام پدر، سن، شغل و نشانی طرفین؛
- خواسته و بهای آن: مبلغ خسارت مورد مطالبه (مثلاً وجه التزام یا خسارت تأخیر) که اغلب علی‌الحساب تعیین می‌شود تا کارشناس آن را دقیق کند؛
- دلایل و منضمات: مدارک پشتیبان مانند قرارداد، پروانه ساختمان (در موارد مرتبط با ساخت‌وساز)، وکالتنامه و غیره؛
- شرح دادخواست: توضیح دقیق تخلف، استناد به مواد قرارداد و قوانین مربوطه و درخواست صدور حکم.
بسیار مهم است که دادخواست رسمی و دقیق باشد. اگر مبلغ خسارت نامشخص است، می‌توانید درخواست جلب نظر کارشناس کنید. همچنین، امکان درخواست تأمین خواسته (توقیف اموال خوانده) برای جلوگیری از انتقال دارایی‌ها وجود دارد.
اگر در حال انعقاد یک قرارداد اجاره یا قرارداد فروش ملک هستید و می‌خواهید این قرارداد با رعایت تمام نکات حقوقی به‌شکلی کاملاً رسمی در کمترین زمان ممکن تنظیم شود، املاین در خدمت شماست.
این پلتفرم با هدف ارائه خدمات کامل و آنلاین در حوزه املاک، امکان جست‌وجوی هوشمند املاک، مشاهده تصاویر و جزئیات ملک و ارتباط مستقیم با مالکان و مشاورین را فراهم می‌کند. کاربران می‌توانند بدون مراجعه حضوری به بنگاه‌های سنتی، ملک موردنظر خود را پیدا و حتی بازدید حضوری هماهنگ کنند. یکی از مهم‌ترین خدمات املاین، انعقاد قراردادهای آنلاین و رسمی است که تحت نظارت کارشناسان حقوقی انجام و پس‌از ثبت، کد رهگیری رسمی صادر می‌شود. این فرایند تضمین می‌کند که قرارداد معتبر و قانونی باشد و طرفین از صحت و اصالت اسناد اطمینان داشته باشند. برای تجربه امن و سریع معاملات ملکی و استفاده از خدمات قراردادهای رسمی و آنلاین املاین، هم‌اکنون به املاین بپیوندید.
در ادامه، دو نمونه متن دادخواست را در اختیارتان قرار می‌دهیم. شما می‌توانید آن‌ها را با جزئیات پرونده خود تطبیق دهید و استفاده کنید.
متن نمونه ۱: دادخواست مطالبه وجه التزام قراردادی (براساس مشارکت در ساخت)
خواهان: [نام خواهان] فرزند: [نام پدر] سن: [سن] شغل: آزاد به نشانی: [نشانی کامل].
خوانده: [نام خوانده] فرزند: [نام پدر] سن: [سن] شغل: آزاد به نشانی: [نشانی کامل].
وکیل یا نماینده قانونی: [نام وکیل] وکیل پایه یک دادگستری، نشانی: [نشانی وکیل].
خواسته و بهای آن: مطالبه وجه التزام و خسارت تأخیر در انجام تعهد مذکور در ماده ۶ قرارداد مورخ [تاریخ] علی‌الحساب مقوم به [مبلغ] میلیون ریال.
دلایل و منضمات دادخواست (مدارک):
- قرارداد فی‌مابین؛
- وکالتنامه دادگستری؛
- پروانه ساختمان.
ریاست محترم دادگاه
با سلام و تقدیم احترام، به استحضار عالی می‌رساند موکل و خوانده محترم به‌موجب قرارداد پیوست در مورد ساخت و تجمیع دو پلاک ثبتی با یکدیگر توافق کرده‌اند. طبق ماده ۵ قرارداد مورد اشاره، دوره ساخت نهایتاً ۱۲ ماه است که شروع آن نیز از تاریخ اخذ جواز ساخت و تخلیه ملک توسط مالک و تحویل آن به سازنده بوده است و همچنین خوانده محترم (سازنده) در تاریخ [تاریخ] مجوز ساخت را از مرجع مربوطه اخذ کرده‌اند. با عنایت به مراتب فوق، صدور دستور آن مقام مبنی بر پرداخت وجه التزام و خسارت تأخیر در انجام قرارداد وفق بند ۲ از قسمت ب ماده ۶ قرارداد فی‌مابین از زمان وقوع تخلف تا زمان تحویل ملک مورد استدعاست. بدواً صدور قرار تأمین خواسته مورد استدعا است.
متن نمونه ۲: دادخواست مطالبه وجه التزام قراردادی (برای قرارداد اجاره یا پیش‌خرید)
با سلام و تقدیم احترام
به استحضار می‌رساند که اینجانب (خواهان) به‌موجب قرارداد پیش‌خرید شماره [شماره] مورخ [تاریخ] با خوانده توافق کردم که ملک موضوع قرارداد (واقع در [نشانی ملک]) در ازای پرداخت مبلغ [مبلغ] ریال تا تاریخ [تاریخ] به اینجانب تحویل و سند رسمی در تاریخ [تاریخ تنظیم سند] در دفترخانه اسناد رسمی شماره [شماره] منتقل شود. اینجانب تمام تعهدات مالی خود را طبق قرارداد انجام داده‌ام و رسیدهای پرداخت پیوست است.
متأسفانه، خوانده در تاریخ مقرر ([تاریخ]) در دفترخانه حاضر نشده و تعهد خود را مبنی بر انتقال سند رسمی نقض کرده است که این امر منجر به صدور گواهی عدم حضور به شماره [شماره] مورخ [تاریخ] از سوی دفترخانه شده است. طبق بند [شماره بند] قرارداد، در صورت انجام‌ندادن تعهد توسط خوانده، وی متعهد به پرداخت وجه التزام روزانه به مبلغ [مبلغ] ریال تا زمان اجرای تعهد شده است. این وجه التزام علاوه‌بر انجام تعهد اصلی و قابل‌جمع با آن است.
با عنایت به مراتب فوق و مستند به مواد ۱۰، ۲۱۹، ۲۲۰ و ۲۳۰ قانون مدنی و مواد ۱۹۸، ۵۱۵ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، از محضر آن مقام محترم تقاضا دارم:
- صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت وجه التزام روزانه به مبلغ [مبلغ] ریال از تاریخ [تاریخ تخلف] تا زمان اجرای حکم؛
- جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری جهت تعیین دقیق میزان خسارات وارده؛
- محکومیت خوانده به پرداخت کلیه خسارات دادرسی، از جمله هزینه دادرسی و حق‌الوکاله وکیل؛
- بدواً، صدور قرار تأمین خواسته جهت توقیف اموال خوانده به‌منظور تضمین اجرای حکم.
با تشکر و تجدید احترام.
شرایط مطالبه خسارت قراردادی
برای موفقیت در مطالبه خسارت قراردادی، شرایط زیر باید احراز شود. این شرایط براساس قانون مدنی و آیین دادرسی مدنی ایران تدوین شده‌اند و وجودنداشتن هرکدام می‌تواند منجر به رد دعوی شود:
| شرط | توضیح |
| قرارداد منشأ خسارت باید مشروع و قانونی باشد. | قرارداد باید از نظر قانونی و شرعی معتبر باشد؛ قراردادهای نامشروع (مانند قمار) خسارت ندارند. |
| خسارت باید مبنا و دلیل داشته باشد. | خسارت باید ناشی از تخلف مشخص در قرارداد باشد؛ مانند تأخیر در تحویل کالا. |
| خسارت باید مشخص یا قابل‌تعیین باشد. | مبلغ باید معین یا قابل‌محاسبه (مثل درصد از قرارداد) باشد؛ اگر نامشخص باشد، کارشناس تعیین می‌کند. |
| ورود خسارت باید محرز یا قابل‌احراز باشد. | زیان باید اثبات‌پذیر باشد؛ قاضی یا کارشناس می‌تواند آن را تأیید کند. |
| مهلت انجام تعهد منقضی شده باشد. | مطالبه قبل‌از پایان مهلت قرارداد ممکن نیست (ماده ۲۲۶ قانون مدنی). |
| امکان الزام متعهد به انجام تعهد وجود نداشته باشد یا ایفای تعهد و خسارت قابل‌جمع باشد. | اگر تعهد قابل‌اجرا باشد، خسارت تنها در صورتی قابل‌مطالبه است که در قرارداد شرط شده باشد. |
| علت ورود خسارت فورس ماژور (حوادث قهری) نباشد. | حوادث غیرقابل‌پیش‌بینی مانند جنگ یا بلایای طبیعی، مسئولیت را ساقط می‌کند؛ مگر متعهد مقصر باشد (ماده ۲۲۷ قانون مدنی). |
| خسارت تعیینی باید با ضرر واردشده رابطه مستقیم داشته باشد. | زیان باید نتیجه مستقیم تخلف باشد (ماده ۵۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی). |
| امکان کم و زیاد کردن خسارت جز با توافق طرفین وجود ندارد. | قاضی نمی‌تواند مبلغ را تغییر دهد؛ مگر طرفین توافق کنند (ماده ۲۳۰ قانون مدنی). |
| خسارت در صورتی قابل‌پرداخت است که نسبت به اصل تعهد سازشی حاصل نشده باشد. | اگر طرفین سازش کرده باشند، مطالبه دادگاهی ممکن نیست؛ مگر شرط خاصی وجود داشته باشد. |
همچنین، در برخی موارد طرفین می‌توانند با درج شرط داوری از مراجعه به دادگاه جلوگیری کنند. آشنایی با داوری در قراردادهای ملکی و همچنین درج شرط داوری در قراردادهای اجاره می‌تواند نقش مهمی در کاهش دعاوی خسارت قراردادی داشته باشد.
ارکان مطالبه خسارت قراردادی
ارکان یا عناصر اساسی برای موفقیت در مطالبه خسارت قراردادی، براساس قانون مدنی ایران (مانند مواد ۲۲۱، ۲۲۶، ۲۲۷ و ۲۳۰) و رویه قضایی، شامل موارد زیر هستند:
| رکن | توضیح |
| وجود قرارداد معتبر و مشروع | باید قراردادی قانونی (کتبی یا شفاهی) بین طرفین وجود داشته باشد که تعهدات را مشخص کند. قراردادهای نامشروع (مانند قمار) خسارت ندارند. |
| نقض تعهد توسط متعهد (خوانده) | طرف مقابل باید تعهد خود را انجام نداده یا ناقص انجام داده باشد؛ مانند تأخیر در تحویل کالا یا پرداخت‌نکردن وجه. |
| ورود ضرر یا خسارت واقعی | زیان باید محرز و قابل‌اثبات باشد (مانند ضرر مالی، ازدست‌دادن سود یا هزینه‌های اضافی). خسارت باید مستقیم و قابل‌پیش‌بینی باشد. |
| رابطه سببیت بین نقض و خسارت | خسارت باید نتیجه مستقیم نقض تعهد باشد؛ نه عوامل خارجی (ماده ۲۲۱ قانون مدنی). |
| انقضای موعد انجام تعهد | مطالبه قبل‌از پایان مهلت قرارداد ممکن نیست (ماده ۲۲۶ قانون مدنی). اگر تعهد فوری باشد، باید درخواست انجام آن شده باشد. |
| وجودنداشتن علت خارجی (فورس ماژور) | حوادث غیرقابل‌پیش‌بینی مانند جنگ یا بلایای طبیعی مسئولیت را ساقط می‌کند؛ مگر اینکه متعهد مقصر باشد. (ماده ۲۲۷ قانون مدنی). |
| تأثیرنداشتن عمل متعهدله (خواهان) در ورود خسارت | خواهان نباید خود باعث یا تشدیدکننده خسارت باشد. |
| جبران خسارت طبق قرارداد، عرف یا قانون | اگر در قرارداد وجه التزام (جریمه) پیش‌بینی شده باشد، طبق آن محاسبه می‌شود؛ درغیراین‌صورت، براساس عرف یا کارشناسی دادگاه (ماده ۲۳۰ قانون مدنی) محاسبه می‌شود. |
این ارکان باید توسط خواهان (زیان‌دیده) اثبات شوند تا دادگاه حکم به پرداخت خسارت صادر کند.
مدارک لازم برای دادخواست مطالبه خسارت قراردادی
مدارک لازم برای ثبت دادخواست بسته به نوع قرارداد (مانند مشارکت در ساخت، اجاره یا پیش‌خرید) ممکن است متفاوت باشند؛ اما موارد عمومی عبارت‌اند از:
- مدارک هویتی: کپی شناسنامه و کارت ملی خواهان و خوانده؛
- قرارداد اصلی: تصویر مصدق قرارداد کتبی (عادی یا رسمی) که تعهدات و بندهای خسارت (مانند وجه التزام) را مشخص کند. اگر قرارداد شفاهی است، استشهادیه محلی یا شهادت شهود لازم است؛
- شواهد نقض تعهد: مانند گواهی عدم حضور در دفترخانه، رسیدهای پرداخت وجه، پروانه ساختمان (در قراردادهای ساختمانی) یا گزارش کارشناسی برای اثبات خسارت؛
- مدارک اثبات خسارت: فاکتورها، قبوض، گزارش کارشناس (برای محاسبه دقیق مبلغ) یا اسناد نشان‌دهنده ضرر مالی؛
- وکالتنامه: اگر وکیل طرح دعوی می‌کند، وکالتنامه رسمی دادگستری؛
- اظهارنامه رسمی: در مواردی که درخواست انجام تعهد پیش‌از دادخواست ارسال شده است؛
- سایر مدارک پشتیبان: استشهادیه شهود، دادنامه‌های مرتبط (اگر دعوی قبلی وجود داشته است) یا هر سند دیگری که رابطه سببیت را اثبات کند.
مراحل ثبت و پیگیری دادخواست مطالبه خسارت قراردادی
این دعوی در دادگاه عمومی حقوقی یا شورای حل اختلاف (اگر مبلغ کمتر از ۵۰ میلیون تومان باشد) مطرح می‌شود و مراحل آن براساس قانون آیین دادرسی مدنی (مواد ۱۹۸، ۵۱۵ و ۵۱۹) به‌شرح زیر هستند:
- گردآوری مدارک و مشاوره: مدارک لازم را جمع‌آوری و با وکیل مشورت کنید تا دادخواست دقیق تنظیم شود؛
- تنظیم دادخواست: دادخواست را براساس نمونه‌های استاندارد بنویسید؛
- مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: دادخواست را به نزدیک‌ترین دفتر خدمات قضایی تحویل دهید و هزینه دادرسی را پرداخت کنید تا دادخواست ثبت شود؛
- تعیین شعبه و وقت دادرسی: دادخواست به دادگاه صالح (محل وقوع تخلف، اقامت خوانده یا محل قرارداد) ارجاع می‌شود. ابلاغیه برای طرفین ارسال و وقت جلسه تعیین می‌شود (معمولاً ۱-۲ ماه پس‌از ثبت)؛
- حضور در جلسه دادرسی: در جلسه، خواهان ادعاها و مدارک را تقدیم و خوانده دفاع می‌کند. دادگاه ممکن است درخواست کارشناسی یا شهادت شهود کند؛
- صدور حکم: دادگاه پس‌از بررسی، حکم صادر می‌کند. این حکم قابل‌اعتراض در تجدیدنظر ظرف ۲۰ روز است؛
- اجرای حکم: اگر حکم قطعی شود، از طریق واحد اجرای احکام دادگاه می‌توانید آن را پیگیری کنید؛
- پیگیری در سامانه ثنا: وضعیت پرونده قابل‌پیگیری از طریق سامانه خدمات الکترونیک قضایی (ثنا) است.
توجه داشته باشید که اگر خسارت فوری باشد، می‌توانید درخواست تأمین خواسته (توقیف اموال) دهید.
لایحه مطالبه خسارت قراردادی
لایحه مطالبه خسارت قراردادی، سندی حقوقی است که پس‌از طرح دادخواست اولیه، معمولاً توسط خواهان (زیان‌دیده) یا وکیل وی برای تکمیل استدلال‌ها، فراهم‌کردن شواهد اضافی یا پاسخ به دفاعیه خوانده (طرف متخلف) تقدیم دادگاه می‌شود.
این لایحه براساس مواد ۲۲۱ تا ۲۳۲ قانون مدنی ایران تنظیم می‌شود و هدف آن اثبات نقض تعهد قراردادی، ورود خسارت واقعی و درخواست جبران آن (مانند وجه التزام یا خسارت تأخیر) است. این لایحه می‌تواند در مراحل بدوی، تجدیدنظر یا حتی اجرای حکم استفاده شود و باید شامل استنادات قانونی، شواهد و محاسبات دقیق خسارت باشد.
لایحه برخلاف دادخواست که دعوی را آغاز می‌کند، جنبه تکمیلی دارد و می‌تواند شامل درخواست کارشناسی یا رد ادعاهای طرف مقابل باشد. برای تنظیم لایحه، تمرکز بر رابطه سببیت بین تخلف و خسارت، وجودنداشتن فورس ماژور و اثبات زیان واقعی ضروری است. این لایحه معمولاً در دعاوی مربوط به قراردادهای مشارکت در ساخت، پیش‌فروش ملک، اجاره یا پیمانکاری مطرح می‌شود و دادگاه ممکن است براساس آن حکم صادر کند. لایحه باید رسمی، مختصر و مستند باشد؛ درغیراین‌صورت، ممکن است توسط دادگاه نادیده گرفته شود.
در ادامه، دو نمونه لایحه، یکی برای مطالبه خسارت در مرحله بدوی (دفاع از دادخواست) و دیگری برای مرحله تجدیدنظر در اختیار شما قرار می‌دهیم.
نمونه ۱: لایحه دفاع از ادعای مطالبه خسارت قراردادی (مرحله بدوی، برای قرارداد مشارکت در ساخت)
بسمه تعالی
ریاست محترم شعبه [شماره] دادگاه عمومی حقوقی [شهر]
احتراماً، در خصوص پرونده کلاسه [شماره پرونده] به استحضار می‌رساند:
موکل (خواهان) به‌موجب قرارداد مشارکت در ساخت مورخ [تاریخ] با خوانده توافق کرده است که خوانده تعهد به ساخت و تحویل ملک در مهلت ۱۲ ماهه دارد. طبق بند [شماره بند] قرارداد، در صورت تأخیر، خوانده ملزم به پرداخت وجه التزام روزانه به مبلغ [مبلغ] ریال است. خوانده تعهد خود را نقض کرده و پروژه با تأخیر [تعداد روزها] روزه مواجه شده که منجر به ورود خسارت مالی (از جمله ازدست‌رفتن سود سرمایه‌گذاری) به مبلغ [مبلغ کل] ریال شده است.
مستند به مواد ۲۲۱، ۲۲۶ و ۲۳۰ قانون مدنی، ورود خسارت محرز است و رابطه سببیت بین نقض تعهد و زیان مستقیم وجود دارد. خوانده ادعای فورس ماژور (مانند مشکلات اقتصادی) را مطرح کرده، اما این ادعا فاقد سند است و طبق ماده ۲۲۷ قانون مدنی، مسئولیت را ساقط نمی‌کند. درخواست جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری برای محاسبه دقیق خسارت و محکومیت خوانده به پرداخت وجه التزام به‌همراه خسارات دادرسی (از جمله هزینه کارشناسی و حق‌الوکاله) مورد استدعاست.
پیوست‌ها:
- قرارداد مشارکت؛
- گزارش کارشناسی اولیه؛
- فاکتورهای خسارت.
با تشکر
[نام و امضای وکیل یا خواهان]
[تاریخ]
نمونه ۲: لایحه تجدیدنظرخواهی در مطالبه خسارت عدم انجام تعهد
بسمه تعالی
ریاست محترم دادگاه تجدیدنظر استان [استان]
بااحترام در خصوص دادنامه شماره [شماره] مورخ [تاریخ] صادره از شعبه [شماره] دادگاه بدوی که بخشی از خسارت مطالبه‌شده را رد کرده است، تجدیدنظرخواهی می‌کند:
- دادگاه بدوی ورود خسارت را احراز اما مبلغ را کمتر از وجه التزام قراردادی تعیین کرده که خلاف ماده ۲۳۰ قانون مدنی است (قاضی نمی‌تواند مبلغ قراردادی را تغییر دهد مگر با توافق طرفین)؛
- ادعای خوانده مبنی بر تأثیر عمل خواهان در ورود خسارت فاقد سند است و رابطه سببیت بین نقض تعهد (عدم تحویل ملک) و زیان (هزینه‌های اضافی اجاره) محرز است؛
- مستند به مواد ۲۲۱ و ۲۲۷ قانون مدنی، فورس ماژور احراز نشده و مسئولیت خوانده باقی است. درخواست نقض دادنامه بدوی و صدور حکم به پرداخت کامل خسارت [مبلغ] ریال به‌همراه خسارات قانونی مورد استدعاست.
پیوست‌ها:
- دادنامه بدوی؛
- شواهد جدید (گزارش کارشناسی).
با تشکر
[نام و امضای تجدیدنظرخواه یا وکیل]
[تاریخ]
نکات مهم در رسیدگی قضایی به دعاوی مطالبه خسارت قراردادی
در رسیدگی قضایی به این دعاوی، دادگاه براساس قانون مدنی (مواد ۲۲۱-۲۳۲) و آیین دادرسی مدنی (مواد ۵۱۵-۵۱۹) عمل می‌کند. چند نکته کلیدی وجود دارند که باید آن‌ها را رعایت کنید تا دعوی موفق باشد.
- اثبات ارکان مسئولیت قراردادی: دادگاه بررسی می‌کند که قرارداد معتبر و نقض تعهد، ورود ضرر واقعی و رابطه سببیت وجود داشته باشد. بدون اثبات این ارکان، دعوی رد می‌شود؛
- نقش عمل خواهان: اگر خواهان خود باعث یا تشدیدکننده خسارت باشد، دادگاه می‌تواند خسارت را کاهش یا رد کند؛
- جمع خسارت با اجرای تعهد: خسارت تنها در صورتی با الزام به انجام تعهد جمع می‌شود که در قرارداد شرط شده باشد یا اجرای تعهد ممکن نباشد؛
- مدارک و کارشناس: دادگاه معمولاً کارشناسی می‌طلبد؛ فراهم‌نکردن مدارک قوی مانند قرارداد و شواهد زیان می‌تواند منجر به رد دعوی شود؛
- صلاحیت دادگاه: دعوی در دادگاه محل وقوع تخلف یا اقامت خوانده مطرح می‌شود؛ اما اگر مبلغ کمتر از ۵۰ میلیون تومان باشد، شورای حل اختلاف صالح است؛
- تجدیدنظر و اجرا: حکم قابل‌تجدیدنظر است و پس‌از قطعیت، از طریق اجرای احکام پیگیری می‌شود. امکان درخواست تأمین خواسته هم وجود دارد؛
- خسارات جانبی: دادگاه می‌تواند هزینه دادرسی، حق‌الوکاله و کارشناسی را هم به خوانده محکوم کند (ماده ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی).
سخن پایانی
مطالبه خسارت قراردادی ابزاری قانونی است که به افراد این امکان را می‌دهد تا زیان‌های ناشی از نقض تعهدات یا اجرانشدن قرارداد را جبران کنند. موفقیت در این دعاوی مستلزم رعایت شرایط قانونی و ارکان مشخصی است. آشنایی با نمونه دادخواست مطالبه خسارت قراردادی و مراحل رسیدگی می‌تواند شانس احقاق حقوق شما را افزایش دهد و از بروز اشتباه در تنظیم و فراهم‌کردن دادخواست جلوگیری کند.
- قرارداد باید قانونی و مطابق قواعد شرعی باشد. قراردادهای نامشروع خسارت ندارند؛
- طرف مقابل باید تعهد خود را انجام نداده یا ناقص انجام داده باشد؛
- زیان باید محرز، قابل‌اثبات و مستقیم باشد؛
- خسارت باید نتیجه مستقیم تخلف باشد، نه عوامل خارجی؛
- مطالبه قبل‌از پایان مهلت قرارداد معتبر نیست؛
- حوادث قهری مسئولیت متعهد را ساقط می‌کند؛ مگر تقصیر اثبات شود؛
- خواهان نباید خود باعث یا تشدیدکننده خسارت باشد؛
- اگر وجه التزام پیش‌بینی شده باشد، طبق آن محاسبه می‌شود؛ درغیراین‌صورت کارشناسی دادگاه تعیین می‌کند؛
- فراهم‌کردن مدارک معتبر و کارشناسی برای اثبات خسارت ضروری است؛
- دادگاه صالح، صدور حکم، تجدیدنظر و اجرای آن، از مراحل اصلی هستند.
اگر به فکر تنظیم قرارداد اجاره یا فروش ملک هستید، املاین، علاوه‌بر دسترسی آسان و سریع به املاک، شما را از خدماتی مانند تضمین اجاره‌بها، پرداخت آنلاین امن و داوری تخصصی در حل اختلافات برخوردار می‌کند. همچنین، احراز هویت طرفین، بررسی اصالت اسناد و نظارت حقوقی بر قراردادها، سطح امنیت و اعتماد را برای تمامی کاربران افزایش می‌دهد و با تمرکز بر صرفه‌جویی در زمان و هزینه، تجربه‌ای کامل و مطمئن را از معاملات ملکی فراهم می‌کند. برای تجربه امن و سریع معاملات ملکی و استفاده از خدمات قراردادهای رسمی و آنلاین املاین، هم‌اکنون به وب‌سایت آن مراجعه کنید و از خدمات درجه یک برخوردار شوید.
سوالات متداول
دادخواست مطالبه خسارت قراردادی چه زمانی مطرح می‌شود؟
هنگامی که یکی از طرفین قرارداد تعهد خود را نقض کند (مانند تأخیر یا انجام‌ندادن تعهد)، خسارت واقعی وارد شود و مهلت انجام تعهد منقضی شده باشد.
آیا بدون قرارداد کتبی هم می‌توان دادخواست مطالبه داد؟
بله، قرارداد شفاهی هم معتبر است؛ اما اثبات آن با شهادت شهود، استشهادیه یا سایر ادله (مانند پیام‌ها) دشوارتر است.
مدت زمان رسیدگی به دادخواست مطالبه خسارت قراردادی چقدر است؟
بسته به پیچیدگی پرونده، معمولاً ۶ ماه تا ۲ سال طول میکشد (از ثبت تا صدور حکم قطعی).
